Arabako Batzar Nagusietako emakume hautetsiak - www.jjggalava.eus

Zenbakietan ez ezik, Arabako Batzar Nagusietako emakume prokuradoreen bilakaera nabarmendu da azken lau hamarkadetan; halaber, esanguratsua da erantzukizunei eta lidergo-posizioei dagokienez lortutako aurrerapena. Datu horiek guztiak Arabako Foru Ganberak egindako azterlanean bildu dira, lan goraipagarri hori dokumentatzeko. Lan horren ondorioz, Arabako Legebiltzarrak emakume bat izan zuen lehen aldiz buru 1999an, eta legealdi honen hasieran, % 55 emakume prokuradoreak izan ziren (28 emakume eta 23 gizon).

1979an, osoko bilkurako ordezkarien %12,5 baino ez baziren ere (56tik 7), ehuneko hori gure inguruko legebiltzar-erakundeen artean altuena izan zen garai hartan. Bizkaiko eta Gipuzkoako Batzar Nagusiek %4,44 (90etik 4) eta %3,70 (81etik 3) lortu zituzten, hurrenez hurren; Eusko Legebiltzarrak 1980-1984 legealdian %5,33 (75etik 4); Diputatuen Kongresuak 1979-1982an %6,85 (350etik 24) eta Senatuak %2,82 (213tik 6) agintaldi berean.

Aipagarria da Ganberako kideak, udaletako zinegotzien artean aukeratu zituzten lehen legeladian, emakume prokuradoreen %12,5 horien ondoren, bigarrenaren hasieran, 1983an, osoko bilkura gizonek osatu izana. Une horretatik aurrera, prokuradoreen kopuruak gora egin du etengabe, eta 2011n lehen aldiz legealdiaren hasieran gizonena gainditu zen.

Lidergo-posizioei dagokienez, 1999an, eraketa-osoko bilkurak presidente emakune bat aukeratu zuen Ganberako buru, Xesqui Castañer López; 2003an Arabako Batzar Nagusietako zuzendaritza-organoan, Ganberako Mahaian, bost arduretako bat izan zuten prokuradoreak lau emakume izan baino lehen. Legealdi honetan, gainera, emakume bat izan zen foru parlamentuko buru: Mª Teresa Rodríguez Barahona.

Batzarkide-taldeetako bozeramaileek, bestalde, antzeko bilakaera izan dute; izan ere, nahiz eta 1997ra arte ez zen izan, lehen aldiz, Mª del Rosario González Benedito Izquierda Unidako batzarkide-taldeko bozeramaile izendatu zuten aurreko titularrak dimisioa eman ondoren, 2011n bost batzarkide-taldeetako hiruk emakumeak izan zituzten bozeramaile. Antzeko kasua gertatu da batzordeetan. 1980an zortzietatik bik prokuradore emakumeak izan zituzten buru. 2015ean, hamargarren legealdian, ordea, agintaldiaren hasieran sortutako hamaika batzordeetatik zazpi emakumeak zituen buru.

Azterlan hori erakundearen webgunean dago eskuragarri, eta Arabako Foru Aldundiko diputatuen kontseiluan emakumeek izan duten garrantziaren bilakaera ere jasotzen du, labur-labur, baita Arabako Batzar Nagusietan berdintasunaren alde egindako lana ere. Erakunde hori, adibidez, aitzindaria izan zen 1995ean, Lurraldeko Legebiltzarrean emakumearen ekintza positiborako foru planari buruzko ponentzia bat sortu baitzuen, edo, urte batzuk geroago, 2006an, Galizia, Asturias, Andaluzia eta Euskadiko parlamentuekin eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Batzar Nagusiekin batera, Madrilgo Batzarrak ere gehitu zen geroago, genero-berdintasunari buruzko adierazpen bateratu bat sinatu baitzuen.